Oefeningen over tektonische platen
Tektonische plaat
Een tektonische plaat of tektonische schol is een stuk van het oppervlak van de Aarde dat als één geheel beweegt. Er zijn op de Aarde zeven grote tektonische platen, en verschillende kleinere. Deze platen verschuiven in een zeer traag tempo, hooguit enkele centimeters per jaar. Het mechanisme hierachter staat bekend als platentektoniek. De lithosfeer - de brosse buitenste laag van de planeet - ligt op de veel zwakkere asthenosfeer, die langzaam op plastische manier kan vloeien. Convectiestromingen houden de asthenosfeer voortdurend in beweging. De tektonische platen waaruit de lithosfeer bestaat worden door die beweging aangeduwd.
Opbouw
Tektonische platen houden niet per se op aan de rand van een continent of het continentaal plat. In sommige gevallen hoort de aangrenzende oceaanbodem tot dezelfde plaat. Sommige platen bestaan daarom uit zowel continentale als oceanische delen. Andere platen bestaan geheel uit een van beide typen lithosfeer. Er bestaat overigens ook "intermediaire" lithosfeer, die van samenstelling tussen de twee typen in zit.
Begrenzingen
De overgang van twee platen kan een convergente, divergente of transforme plaatgrens zijn. Bij convergente plaatgrenzen bewegen twee platen naar elkaar toe - meestal beweegt één plaat onder de andere. Divergente plaatgrenzen zijn plekken waar twee platen uit elkaar bewegen, wat leidt tot extensie of oceanische spreiding. Transforme plaatgrenzen zijn grenzen waar de platen langs elkaar schuiven, een situatie die onder andere langs de San Andreasbreuk tussen de Juan de Fuca-plaat en de Noord-Amerikaanse plaat voorkomt.
De randen van continenten (continentale marges) kunnen actief zijn of passief. Een actieve marge is tegelijk een plaatgrens, een passieve marge is geen plaatgrens maar slechts een overgang van continentale naar oceanische lithosfeer in dezelfde plaat.
Een tektonische plaat of tektonische schol is een stuk van het oppervlak van de Aarde dat als één geheel beweegt. Er zijn op de Aarde zeven grote tektonische platen, en verschillende kleinere. Deze platen verschuiven in een zeer traag tempo, hooguit enkele centimeters per jaar. Het mechanisme hierachter staat bekend als platentektoniek. De lithosfeer - de brosse buitenste laag van de planeet - ligt op de veel zwakkere asthenosfeer, die langzaam op plastische manier kan vloeien. Convectiestromingen houden de asthenosfeer voortdurend in beweging. De tektonische platen waaruit de lithosfeer bestaat worden door die beweging aangeduwd.Opbouw
Tektonische platen houden niet per se op aan de rand van een continent of het continentaal plat. In sommige gevallen hoort de aangrenzende oceaanbodem tot dezelfde plaat. Sommige platen bestaan daarom uit zowel continentale als oceanische delen. Andere platen bestaan geheel uit een van beide typen lithosfeer. Er bestaat overigens ook "intermediaire" lithosfeer, die van samenstelling tussen de twee typen in zit.
Begrenzingen
De overgang van twee platen kan een convergente, divergente of transforme plaatgrens zijn. Bij convergente plaatgrenzen bewegen twee platen naar elkaar toe - meestal beweegt één plaat onder de andere. Divergente plaatgrenzen zijn plekken waar twee platen uit elkaar bewegen, wat leidt tot extensie of oceanische spreiding. Transforme plaatgrenzen zijn grenzen waar de platen langs elkaar schuiven, een situatie die onder andere langs de San Andreasbreuk tussen de Juan de Fuca-plaat en de Noord-Amerikaanse plaat voorkomt.
De randen van continenten (continentale marges) kunnen actief zijn of passief. Een actieve marge is tegelijk een plaatgrens, een passieve marge is geen plaatgrens maar slechts een overgang van continentale naar oceanische lithosfeer in dezelfde plaat.