Groeven, mijnen, delfstoffen

Delfstoffen in België

VAN KLEI BAKT MEN STENEN



Klei is een belangrijke grondstof. Kleilagen worden in DAGBOUW ontgonnen, zodat diepe putten ontstaan. Langs SCHUINE HELLINGEN graven machines de klei af. Deze wordt via TRANSPORTBANDEN naar de STEENBAKKERIJ geleid. De RUPPELSTREEK, de KEMPEN en WEST-VLAANDEREN zijn de ontginningsgebieden. De oude verlaten putten dienen als stortplaatsen van gevaarlijk industrieel afval en huisvuil.

Gegevens over "Bakstenen". Zie website van de baksteenfederatie! Klik hier en Klik hier en Klik hier.

Bestudeer eerst bovenstaande cursus.
Vul de gaten in. Druk dan op de toets "Controleer" om je antwoorden te controleren. Gebruik wanneer aanwezig, de "Hints"-knop om een extra letter te krijgen, wanneer je het lastig vindt om een antwoord te geven. Je kan ook op de "[?]"-knop drukken om een aanwijzing te krijgen. Let wel: je verliest punten, wanneer je hints of aanwijzingen vraagt!

MEN KAN DE OEFENING OOK OPNIEUW MAKEN, DOOR MET DE RECHTERMUISTOETS OP HET SCHERM TE KLIKKEN EN DAN IN HET GEOPENDE VENSTER, ALS HET WOORD BESTAAT,TE KLIKKEN OP "VERNIEUWEN"
Onderstaande tekst vervolledigen!
KLEI

De grondstof voor baksteen is . Dat kan (alluvium) zijn of van de kuststreken. De kleisoort bepaalt grotendeels de eigenschappen van het uiteindelijke product. geeft de baksteen na het bakken een en kalkhoudende klei meer een . Voordat de klei gebruikt kan worden voor het maken van bakstenen, worden eventuele metaaldelen uit de klei met een verwijderd. Daarna wordt de klei gekneed en gemalen. Het kneden en malen en het toevoegen van water en hebben tot doel de kleimassa homogeen te maken en haar de plasticiteit te geven die voor het vormen van de stenen noodzakelijk is.

Het vormen van baksteen
Eén manier om de baksteen uit de klei te vormen is het gebruik maken van . Deze worden bestrooid met om plakken van klei te voorkomen. Elke wordt een steenvorm vol geperst met klei. De vormen worden daarna omgedraaid op een stalen (droogplaat).
Het drogen
Voordat de de oven ingaan om gebakken te worden, moeten ze eerst een aanzienlijk deel verliezen van het water dat de klei nog steeds bevat. Het gevaar zou anders bestaan dat de stenen bij het bakken zouden gaan . In de moderne steenbakkerijen worden de vormelingen kunstmatig gedroogd in of droogtunnels waar het proces regelmatig en verloopt in meestal 2 tot 4 dagen.
Het bakken
Deze laatste bewerking die de gevormde en gedroogde klei moet ondergaan is tevens de belangrijkste want dan pas krijgt men de eigenlijke 'baksteen'. Het gebeurde vroeger in ringovens of , beide met aparte kamers. Tegenwoordig worden meestal tunnelovens gebruikt. De te bakken stenen gaan op . Het bakproces moet zich geleidelijk ontwikkelen d.w.z. de temperatuur moet volgens een welbepaald tijdschema worden opgevoerd tot de eigenlijke (tussen de afhankelijk van de kleisoort) is bereikt en daarna even regelmatig weer afnemen tot volledige afkoeling
Van vuilnisbelt tot natuurgebied

De dragen een zwaar verleden met zich mee. Naarmate het kleiontginningsfront steeds noordelijker kwam te liggen werden er nieuwe bestemmingen gezocht voor de ontstane putten. Tot begin jaren '80 beschouwden men de vrijgekomen putten als een ideale oplossing om de steeds meer groeiende in kwijt te geraken. De hadden namelijk de plicht om na de ontginning het landschap in staat terug te brengen. Dit werd vrij vertaald als het opnieuw opvullen van de ontstane putten met afvalstoffen, zowel van huishoudelijke als industriële oorsprong. Men redeneerde dat de door kleibodem van de regio de kans op klein was. Het gevolg in onze regio is gekend, de Rupelstreek kreeg al gauw het statuut van vuilbak van Vlaanderen "dank zij" de vele legale en niet legale stortplaatsen. Het was een bijkomende winstgevende business voor steenbakkers en afvalbaronnen.