Kern-periferie structuur

Landen zijn tot op zekere hoogte afhankelijk van elkaar. Deze afhankelijkheidsrelatie tussen gebieden bestaat op alle schaalniveaus. De wereld wordt in drie categorieën verdeeld:

De kerngebieden zijn de economisch meest ontwikkelde staten in het systeem, aanvankelijk West-Europa, later ook de VS, Japan.
De periferie bestaat uit de onderworpen staten, die door kernstaten gekoloniseerd of anderszins gedomineerd worden.
De semiperiferie vormt een overgangsgebied en bestaat uit voormalige kerngebieden in verval, zoals het Spaanse rijk na de zestiende eeuw, of juist uit voormalig perifere gebieden in ontwikkeling.

Zie ook Wikipedia. Wereld-systeemtheorie. Klik hier.

De kenmerken van het centrum:
De economie is voornamelijk gebaseerd op dienstverlening (tertiaire sector);
Er is veel (technologische) kennis en kapitaal aanwezig;
Gefocust op de winstgevende kanten van de productieketen, bijvoorbeeld design en marketing;
Hoog gemiddeld inkomen.
De kenmerken van de semi-periferie:
De economie is sterk gericht op industriële activiteit (secundaire sector), maar er is vaak ook een groeiende dienstensector;
Profiteert van de uitschuiving van de productieketen. Hier bevindt zich de maakindustrie;
Er is vaak een sterke economische groei en het gemiddeld inkomen stijgt (bijvoorbeeld in de BRIC-landen). Dit leidt overigens ook tot groeiende ongelijkheid.
De kenmerken van de periferie:
De economie hangt in sterke mate af van de primaire sector (landbouw, jacht, visserij, mijnbouw);
Levert met name grondstoffen en (goedkope) arbeidskracht;
Blijft economisch achter op de rest van de wereld.

Zie ook Categorie:Arbeidseconomie. Klik hier.

Internationale arbeidsverdeling
Er worden producten bedacht, grondstoffen gewonnen, producten gemaakt, producten verzonden en producten verkocht. Al die zaken hangen met elkaar samen in één groot wereldwijd netwerk: de productieketen. Elk soort land heeft een andere rol in deze keten. Deze verdeling waarbij verschillende landen bijdragen aan het maken van producten over de hele wereld, wordt ook wel internationale arbeidsverdeling genoemd. In deze verdeling zitten centrumlanden aan de uiteinden van de productieketen, ze kouden zich bezig met de pre- en post-productie. Dit is bijvoorbeeld het bedenken van producten (pre-productie) en het afhandelen van de verkoop (post-productie), zoals marketing, financiën en de technische infrastructuur voor een goede klantervaring. Hier is veel kennis en kapitaal voor nodig, waardoor het de meeste waarde toevoegt aan een product. De afgelopen decennia wordt er steeds meer waarde toegevoegd aan het begin en eind van de productieketen. In het midden, bij de daadwerkelijke productie, steeds minder. De waardeverdeling langs de productieketen wordt daarmee ongelijker.
Het daadwerkelijk maken en verzenden van producten gebeurt hoofdzakelijk in de semi-periferie. De grondstoffen die de semi-periferie landen gebruiken voor het maken van de producten ontvangen zij van periferie landen. De periferie landen winnen namelijk de grondstoffen. Op die manier is de wereld dus economisch met elkaar verbonden en bestaat er een wederzijdse afhankelijkheid.
Deze internationale arbeidsverdeling ontstaat en wordt verder gestimuleerd door specialisatie. Hierbij is het belangrijkste doel om zo kostenefficiënt (Een maat voor het evenwicht tussen de effectiviteit en de kosten van een dienst, proces of activiteit. Een kostenefficiënt proces is een proces dat zijn doelstellingen realiseert met minimale kosten) mogelijk te produceren. Specialisatie maakt produceren op grotere schaal mogelijk, wat de kosten per product drukt. Als men lage kosten heeft, betekent het dat men de prijs laag kan houden waardoor meer mensen het product willen kopen. Dit zorgt er vervolgens voor zorgt dat men een grotere winstmarge overhoudt.

Voorbeeld
Stel iemand verkoopt in de zomer ijsjes voor 1 euro per stuk. Kostpijs ijsje is 50 cent, dus winstmarge is 50 cent per ijsje. Iemand anders verkoopt ook ijsjes, maar dan voor 2 euro per stuk. Elk ijsje kost die persoon 1 euro, dus zijn winstmarge is ook 1 euro. Toch kan de eerste verkoper uiteindelijk meer winst maken. Zijn ijsjes zijn namelijk goedkoper, dus meer mensen kopen ijsjes bij de eerste verkoper. Hij verkoopt er bv. 100, dat is 50 euro winst. De andere verkoper verkoopt er bv. 40, dat is maar 40 euro winst. Dit is de manier waarop schaalvergroting als gevolg van specialisatie kan leiden tot hogere winst. Dit is in onze kapitalistische wereld het uiteindelijke doel van bedrijven en daarmee de reden dat de internationale arbeidsverdeling bestaat zoals beschreven in het centrum-periferie model. De specifieke gebiedskenmerken zoals de aanwezigheid van technologie in centrumlanden en lage lonen in de (semi-)periferie zijn belangrijke voorwaarden die specialisatie mogelijk maken. Deze internationale arbeidsverdeling wakkert ook globalisering aan.

Ooorzaken van de centrum-periferie verhoudingen
Een belangrijke oorzaak van de ongelijke verdeling tussen het centrum en de (semi-)periferie is het kolonialisme van vroeger. Europese landen gebruikten voormalig koloniën om hun eigen rijkdom te vergroten, ook al was dit ten koste van de kolonie. Grondstoffen en arbeidskrachten werden geëxploiteerd. Daarnaast diende de kolonie, voornamelijk sinds de industriële revolutie, als afzetmarkt voor het overheersende land. Sinds de officiële bestuurlijke onafhankelijkheid van voormalig koloniën zijn deze gebieden nog steeds in grote mate economisch afhankelijk van het rijke westen.
De afhankelijkheidsrelatie tussen landen is een veelbesproken zaak. Ondanks dat er beweging mogelijk is binnen het wereldsysteem, is het een feit dat arme landen meer afhankelijk zijn van rijke landen dan andersom. Neokolonialisme zou dit in stand houden. Door handelsverdragen, economische hulp of andere vormen behouden rijke landen arme landen, vaak voormalig koloniën, als afzetmarkten voor hun producten en grondstofbronnen.

Gevolgen van de centrum-periferie verhoudingen
De centrum-periferie verhoudingen hebben veel gevolgen, zoals, dat arme landen afhankelijker worden van rijke landen en dat centrumlanden dominanter worden. Backwash effecten gaan over het onttrekken van waardevolle elementen uit armere gebieden. Het worden ook wel terugspoeleffecten genoemd. Dit soort effecten versterkt de ongelijkheid tussen het centrum en de periferie. Voorbeelden van backwash effecten zijn arbeidsmigratie, braindrain (kennisvlucht), weghalen van grondstoffen, uitputten van de bodem en milieuverontreiniging.
Daarnaast kan er sprake zijn van ruilvoetverslechtering. De ruilvoet is de verhouding tussen de prijs van de export en de import van een land. Indien de exportprijzen sterker stijgen dan de importprijzen, is er sprake van ruilvoetverbetering; in het andere geval van ruilvoetverslechtering. Het laatste kan voorkomen als het centrum bijvoorbeeld de eigen productie van grondstoffen gaat subsidiëren, waardoor de periferie dezelfde grondstoffen wel goedkoper moet exporteren. Anders is de handel niet meer kostenefficiënt voor het centrum. Dit laat zien dat de periferie in grotere mate afhankelijk is van het centrum.
Spread effecten (spreidingseffecten) gaan erover dat de periferie kan profiteren van het centrum. Door deze effecten wordt de verhouding tussen het centrum en periferie gelijker. Voorbeelden van spread effecten zijn een overdracht van kennis, investeringen in de periferie en aanleg van infrastructuur in de periferie. Kennisoverdracht van bedrijven uit centrumlanden naar lokale bedrijven in de periferie komt bijvoorbeeld als gevolg van outsourcing (uitbesteding). Dit is het uitbesteden van werk, in dit geval aan de periferie. Hierdoor leren mensen die in de periferie wonen en werken dus ook ingewikkelder werk te doen. Verder creëren buitenlandse investeringen mogelijkheden die met name de semi-periferie in staat stellen om hun economie te ontwikkelen naar een meer hoogwaardige productiestructuur.
China is verreweg het beste voorbeeld dat laat zien dat je als land kunt opklimmen richting het centrum. Het land heeft geprofiteerd van de uitschuiving van de maakindustrie en zit nu in een fase waarin ‘made in importsubstitutie' en exportvalorisatie (het bewerken van grondstoffen voordat deze uit- of doorgevoerd worden, waardoor de waarde van de produkten en ook de opbrengst uit de export stijgen)

Nog een aatal economische termen.
Aandelenkapitaal.
Arbeidsaanbod.
Arbeidskracht.
Arbeidsloon.
Arbeidsmarkt.
Arbeidsparticipatie.
Arbeidsproductiviteit.
Arbeidsvraag.
Arbeidsinkomensquota.
Financieel kapitaal.
Frictiewerkloosheid.
Kapitaalgoed.
Terugspoeleffect.
Vastkapitaal.

Video over globalisering en groei van de wereldeconomie. Klik hier.

De economische sector waarin bedrijven met de verkoop van hun goederen of diensten winst willen maken noemt men de
1. dienstensector of tertiaire sector.
2. primaire sector.
3. secundaire sector.
4. quartaire sector.
5. Publieke sector.
Het bedrag waartegen een onderneming aandelen aan aandeelhouders heeft uitgegeven of kan uitgeven noemt men
1. aandelenkapitaal.
2. financieel kapitaal.
3. kapitaalgoed.
4. vast kapitaal.
5. vlottend kapitaal.
Het geld, krediet en andere vormen van financiering die rijkdom opbouwen noemt men
1. aandelenkapitaal.
2. financieel kapitaal.
3. kapitaalgoed.
4. vast kapitaal.
5. vlottend kapitaal.
Een goed dat is bestemd voor ondernemers waarmee zij hun onderneming kunnen voeren noemt men
1. aandelenkapitaal.
2. financieel kapitaal.
3. kapitaalgoed.
4. vast kapitaal.
5. vlottend kapitaal.
Productiemiddelen, waarin het vermogen voor een langere periode dan een jaar is vastgelegd: bijvoorbeeld gebouwen en machines. Men spreekt ook wel van duurzame activa. Dit noemt men
1. aandelenkapitaal.
2. financieel kapitaal.
3. kapitaalgoed.
4. vast kapitaal.
5. vlottend kapitaal.
Productiemiddelen, waarin het vermogen voor een kortere periode dan een jaar is vastgelegd: voorraden (grondstoffen en / of gereed product), debiteuren, liquide middelen et cetera. Deze noemt men ook wel vlottende activa. Dit noemt men
1. aandelenkapitaal.
2. financieel kapitaal.
3. kapitaalgoed.
4. vast kapitaal.
5. vlottend kapitaal.
Industrieel (product)ontwerp, productdesign of (industrial) design, noemt men ook wel
TWEE WOORDEN INTIKKEN.
Alle activiteiten die een bedrijf uitvoert om de verkoop van producten of diensten te bevorderen noemt men.
EEN WOORD INTIKKEN.
Een acroniem uit de economie dat verwijst naar de landen Brazilië, Rusland, India en China, landen die zich in een vergelijkbaar stadium van economische ontwikkeling bevinden.
HET LETTERWOORD INTIKKEN.
Het vermogen om arbeid te verrichten noemt men
1. arbeidskracht.
2. arbeid.
Het verrichten van bezigheden die nut hebben voor diegene die de arbeid verricht, voor zijn of haar naaste omgeving en/of voor de maatschappij als geheel noemt men
1. arbeidskracht.
2. arbeid.
Het totaal aantal uren dat werknemers bij een gegeven reëel loon willen werken.
1. Arbeidsaanbod.
2. Arbeidsparticipatie.
3. Arbeidsinkomensquote.
4. Arbeidsloon.
Geeft aan welk deel van de bevolking deelneemt aan het arbeidsproces.
1. Arbeidsaanbod.
2. Arbeidsparticipatie.
3. Arbeidsinkomensquote.
4. Arbeidsloon.
Dat deel van het nationaal inkomen dat dient als beloning voor de verschaffing van de productiefactor arbeid, doorgaans uitgedrukt als een percentage.
1. Arbeidsaanbod.
2. Arbeidsparticipatie.
3. Arbeidsinkomensquote.
4. Arbeidsloon.
Vaak loon, salaris, maandgeld of traktement) is de (meestal financiële) tegenprestatie voor arbeid.
1. Arbeidsaanbod.
2. Arbeidsparticipatie.
3. Arbeidsinkomensquote.
4. Arbeidsloon.
Een economische en sociologische benaming voor de interactie tussen vraag naar en aanbod van arbeidskrachten.
1. Arbeidsmarkt.
2. Arbeidsproductiviteit of gemiddelde arbeidsproductiviteit.
3. Arbeidsvraag.
4. Doelmatigheidsloon.
De hoeveelheid productie die per tijdseenheid wordt geproduceerd door één arbeider.
1. Arbeidsmarkt.
2. Arbeidsproductiviteit of gemiddelde arbeidsproductiviteit.
3. Arbeidsvraag.
4. Doelmatigheidsloon.
Een deelgebied van de economie, verwijst de vraag naar arbeid naar het aantal uren arbeid dat een werkgever (een vrager naar arbeid) wil inhuren op basis van verschillende exogene (extern bepaalde) variabelen, zoals het uurloon, de kosten per eenheid kapitaal en de door de markt bepaalde verkoopprijs voor zijn hoeveelheid geproduceerd product.
1. Arbeidsmarkt.
2. Arbeidsproductiviteit of gemiddelde arbeidsproductiviteit.
3. Arbeidsvraag.
4. Doelmatigheidsloon.
Een loon, dat boven het evenwichtsniveau ligt (het reserveringsloon).
1. Arbeidsmarkt.
2. Arbeidsproductiviteit of gemiddelde arbeidsproductiviteit.
3. Arbeidsvraag.
4. Doelmatigheidsloon.
Is de staat waarin iemand verkeert die tot de beroepsbevolking behoort, beschikbaar is voor betaalde arbeid en daar ook naar op zoek is, maar geen werk heeft.
EEN WOORD INTIKKEN.
Dat deel van de werkloosheid dat veroorzaakt wordt door fricties op de arbeidsmarkt.
EEN WOORD INTIKKEN.
Het economische proces van grondstof tot consument of gebruiker.
EEN WOORD INTIKKEN.
Het geheel van voorzieningen dat nodig is om een land of organisatie, zoals een bedrijf of een instelling, goed te laten functioneren.
EEN WOORD INTIKKEN.
Een voortdurend proces van wereldwijde economische, politieke en culturele integratie, met als centraal kenmerk een wereldwijde arbeidsdeling, waarbij productielijnen over de wereld worden gespreid die gedreven worden door de informatie- en communicatietechnologie en door internationale handel.
EEN WOORD INTIKKEN.
De markt waarop goederen of diensten van een bedrijf worden verkocht.
EEN WOORD INTIKKEN.
De exploitatie waar rijke landen zich schuldig aan maken ten aanzien van zelfstandig geworden vroegere koloniale gebieden.
EEN WOORD INTIKKEN.
Het onttrekken uit armere gebieden (de periferie) van kapitaal, grondstoffen en mensen voor de economie in rijkere gebieden (het centrum) noemt men in het Engels Backwash effects. Geef de Nederlandse benaming.
EEN WOORD INTIKKEN.
De grootste groep migranten zijn arbeidsmigranten, men noemt ze ook wel
TWEE WOORDEN INTIKKEN.
Het fenomeen waarbij hoog opgeleide personen na hun opleiding uit een land vertrekken om elders een baan te zoeken.
EEN WOORD INTIKKEN.
De verhouding tussen de prijs van de uitvoer en de prijs van de invoer van een land, ofwel de relatieve prijs van export uitgedrukt in de import.
EEN WOORD INTIKKEN.
De uitvoering van een proces als gevolg van een strategische keuze door een organisatie, om één of meer bedrijfsactiviteiten uit te besteden aan een dienstverlenende onderneming of toeleverancier.