Begrippenlijst Geologie 13

Combineer oefening. Onderstaande teksten geven extra informatie!


Extra uitleg over het ontstaan van duinen! Klik hier.

Een meander is een lus in de loop van een natuurlijke waterloop (beek, rivier of zeestroming). Een opeenvolging van meanders vormt een meanderende rivier. Dergelijke lussen ontstaan bij rivieren of beken doordat in de buitenbocht, waar het water het snelst stroomt, grond wordt weggespoeld, terwijl aan de andere zijde grond wordt afgezet. De oever waar de grond wordt geërodeerd, wordt wel stootoever genoemd en de oever waar materiaal wordt afgezet de glijoever.



Door dit mechanisme hebben de bochten de natuurlijke neiging steeds wijder te worden, tot het punt waarop ze zichzelf afsnijden; als dit gebeurt wordt de meander zelf een 'dood' stuk van de rivier en herneemt de rivier zelf nagenoeg zijn oude loop. Het dode stuk heeft vaak de karakteristieke vorm van een hoefijzer en wordt daarom hoefijzermeer genoemd. Bij zeestromingen is een meander tijdelijke afbuiging van de zeestroming welke vaak evolueert tot een wervel, een gebied in de stroom waar het water concentrisch ronddraait.


Extra uitleg over de lithosfeer! Klik hier.

De loefzijde is de kant van een berg of eiland waar de wind wordt gedwongen de berg of het eiland op te gaan en waar het dus vaak regent. Dit wordt stuwingsregen genoemd.

stuwingsregens: vochtige lucht komt van over zee (warme zeestroom) (indien een koude zeestroom, weinig vochtige lucht), komt over land (en koelt eventueel gedeeltelijk af met condensatie, wolkenvorming en mogelijks al neerslag tot gevolg), stijgt op tegen een hogere reliëfzone verdere afkoeling door hoogtetoename, condensatie en wolkenvorming, neerslag (regen, sneeuw of hagel). Indien de reliëfzone hoog genoeg is, kan het gebeuren dat alle vochtigheid uit de lucht als neerslag valt (wolk is verdwenen). De uitgeregende lucht (droge lucht) daalt langs de landzijde van het gebergte naar beneden en warmt hierbij op. Langs deze zijde zal geen neerslag meer vallen. Indien de reliëfzone niet hoog genoeg is, kan het voorkomen dat nog niet alle vochtigheid uit de lucht neergevallen is als neerslag, en er dus nog wolken aanwezig zijn. Deze wolken dalen langs de landzijde van de reliëfzone naar beneden en warmen hierbij op. De wolk verdampt hierdoor, en er zal bijgevolg geen neerslag vallen.


Extra uitleg over löss! Klik hier.
Extra uitleg over magma! Klik hier.

Marien is een term uit de geologie, meer bepaald de sedimentologie, om een bepaald afzettingsmilieu te benoemen. Mariene afzettingsmilieus bevinden zich onder het zeeoppervlak. Het tegengestelde van marien is continentaal of terrestrisch (Continentale afzettingsmilieus bevinden zich voornamelijk op het land. Het tegengestelde van continentaal is marien. Continentale afzettingen zijn meestal het gevolg van erosie of ontstaan uit droge rivierbeddingen). Mariene milieus worden onderverdeeld in ondiep marien en diep marien. De precieze grens tussen deze is niet vastgesteld; vaak wordt het onderscheid relatief bedoeld. Zo zijn turbidieten diep mariene en getijde-afzettingen ondiep mariene afzettingen. Diep mariene milieus worden ook wel pelagisch genoemd.


Extra uitleg over de Schaal van Richter! Klik hier.
Extra uitleg over de Aardmantel! Klik hier.

Marmer is gemetamorfeerd kalksteen, bestaande uit zeer puur calciumcarbonaat. De verschillende marmersoorten hebben dichtheden die tussen de 2500 en 2800 kg/m3 liggen. Vanwege zijn zachtheid, relatieve isotropie en homogeniteit is marmer zeer gewild als bouwmateriaal en in de beeldhouwkunst. De temperaturen en drukken die nodig zijn om kalksteen om te vormen in marmer zijn dermate hoog dat eventueel in de kalksteen aanwezige fossielen vernietigd worden.



Soorten marmer (genoemd naar plaats waar het gewonnen wordt):

Carrara (Italië); erg geschikt voor beeldhouwkunst
Pentelicus (Griekenland)
Proconnesus, nu eiland Marmara (Turkije)
Belgische marmer

In de bouwwereld wordt de term marmer ook wel gebruikt voor andere bruikbare kalkachtige en niet-kalkachtige steensoorten. Het woord "marmer" komt van het Griekse woord "marmaros" ("μαρμαρος") dat "glanzende steen" betekent. In de folklore wordt marmer geassocieerd met het dierenriemteken Tweelingen. Egaal wit marmer geldt als een teken van puurheid en onsterfelijkheid en van succes met studie. Marmer is een kostbare bouwsteen. Daarom wordt wel eens een namaakmarmerpatroon aangebracht op hout, dit wordt marmeren genoemd.

Klik op het uitrolmenu en dan op het juiste antwoord. Als de oefening is verwerkt, klik je op de toets "CONTROLEER ANTWOORD".

MEN KAN DE OEFENING OOK OPNIEUW MAKEN, DOOR MET DE RECHTERMUISTOETS OP HET SCHERM TE KLIKKEN EN DAN IN HET GEOPENDE VENSTER, INDIEN HET WOORD ER STAAT, TE KLIKKEN OP "VERNIEUWEN"
*
Een groot symmetrisch duin parallel aan de windrichting.
*
De aardkorst met het deel van de aardmantel dat tijdens de plaatverschuiving
met de korst mee beweegt.
*
De windkant van een gebergte.
*
Eeen eolische afzetting van silt.
*
Het vloeibare gesteente dat zich onder het aardoppervlak of het oppervlak
van een andere aardse planeet bevindt.
*
De maat voor de energie die bij een aardbeving vrijkomt, uitgedrukt in een
cijfer op de Schaal van Richter.
*
De dikke zone tussen de aardkern en de aardkorst.
*
Het milieu waarin dit sediment oorspronkelijk werd gevormd was de zee.
*
Een grofkorrelig gesteente bestaande uit samengekitte calcietkristallen.
Een metamorf gesteente.
*
Een deel van de rivier waarvan de loop min of meer de vorm heeft van
een sinusoïde.
*
De benaming voor de oever van een rivier of beek waar de stroming van het
water vlak bij loopt. Deze oever vormt als het ware de buitenbocht van de rivier.
*
De oever van een beek of rivier waarbij de stroming zich nagenoeg
aan de ander zijde van het water bevindt.
*
Een draaiende beweging in een fluïdum.
*
Een term die refereert aan het gedeelte van de zeeën en oceanen
dat van de kust verwijderd is, de "diepe zee".
*
Een sedimentaire structuur die wordt afgezet door een troebelingsstroom.
*
Een meetschaal waarop de waargenomen kracht van een aardbeving
(of een zeebeving) in een getal wordt uitgedrukt.
*
Als de materiaaleigenschappen niet van de richting afhangen is het materiaal
*
Als de bestanddelen perfect door elkaar gemengd en zelfs op microscopisch
niveau niet van elkaar te onderscheiden zijn.
*
Een schildertechniek waarmee kleurig papier gemaakt kan worden,
door er patronen van waterverf op aan te brengen.
*
In de Apuaanse Alpen zijn ongeveer 300 marmergroeven,
die bijna vlekkeloos marmer voortbrengen. De groeven liggen dicht bij de stad