Geologische begrippen (deel 6)

Geologische tijdschaal
Een eon in de geologische geschiedenis is de grootste eenheid voor tijd (tijdperk) in de geochronologie. Er zijn drie eonen gedefinieerd:
  1. Fanerozoïcum (542 Ma - heden);
  2. Proterozoïcum (2500 - 542 Ma);
  3. Archeïcum (van het ontstaan van de Aarde tot 2500 Ma);

Soms wordt het tijdvak tussen de vorming van de Aarde en de oudst bekende gesteenten Hadeïcum genoemd (tot 3800 of 4000 Ma). Officieel wordt dit tijdvak echter tot het Archeïcum gerekend. Vroeger werden de eonen Proterozoïcum en Archeïcum samen "Precambrium" genoemd.
De eonen zijn onderverdeeld in era's.

Een era in de geologische geschiedenis is een onderverdeling van een eon. De lengte van de era's kan variëren van 1958 Ma (1,958 Ga) voor het Proterozoïcum tot 65,5 Ma voor het Cenozoïcum. Een era is onderverdeeld in periodes.

Een periode in de geologische geschiedenis is een onderverdeling van een era. De lengte van de periodes kan variëren van 250 Ma tot 23,03 Ma.
Een periode is onderverdeeld in subperiodes. De lengte van de subperiodes kan variëren van 45,9 Ma voor het Vroeg-Krijt tot 2,577 Ma voor het Pleistoceen.

Een tijdvak (Engels: 'epoch') in de geologische geschiedenis is een onderverdeling van een subperiode. De lengte van de tijdvakken kan variëren van 13,0 Ma voor het Aptien tot 20.000 jaar (20 ka) voor bijvoorbeeld het Holsteinien.

Een tijd of tijdsnede (Engels: age) is in de geochronologie een onderverdeling van de geologische tijdschaal. Een tijdsnede is een onderverdeling van een tijdvak. In Nederland en België wordt de term age soms niet vertaald maar in de praktijk sowieso maar zelden gebruikt. Vaak worden in plaats daarvan het begrip etage gebruikt. Hoewel een tijd een tijdsaanduiding is en een etage een chronostratigrafische term (een bepaalde gesteentelaag), is dit onderscheid in de praktijk weinig relevant, omdat de tijd wordt gedefinieerd als de periode waarin de bijbehorende etage is afgezet.


Voor meer uitleg over
de era, klik op CENOZOÏCUM
de periode, klik op KWARTAIR.
het tijdvak, klik op HOLOCEEN.
het tijdvak, klik op PLEISTOCEEN

de periode, klik op NEOGEEN
het tijdvak, klik op PLIOCEEN.
het tijdvak, klik op MIOCEEN.

de periode, klik op PALEOGEEN
het tijdvak, klik op OLIGOCEEN.
het tijdvak, klik op EOCEEN
het tijdvak, klik op PALEOCEEN.


de era, klik op MESOZOÏCUM.
de periode, klik op KRIJT.
de periode, klik op JURA.
de periode, klik op TRIAS.

de era, klik op PALEOZOÏCUM.
de periode, klik op PERM.
de periode, klik op CARBOON.
de periode, klik op DEVOON.
de periode, klik op SILUUR.
de periode, klik op ORDOVICIUM
de periode, klik op CAMBRIUM.

Extra uitleg over de geologie
van Nederland en Vlaanderen. Klik hier.
van Nederland. Klik hier.
van de Ardennen en de Eifel. Klik hier.

Bestudeer eerst bovenstaande cursus.
Vul de gaten in. Druk dan op de toets "Controleer" om je antwoorden te controleren. Gebruik wanneer aanwezig, de "Hints"-knop om een extra letter te krijgen, wanneer je het lastig vindt om een antwoord te geven. Je kan ook op de "[?]"-knop drukken om een aanwijzing te krijgen. Let wel: je verliest punten, wanneer je hints of aanwijzingen vraagt!

MEN KAN DE OEFENING OOK OPNIEUW MAKEN, DOOR MET DE RECHTERMUISTOETS OP HET SCHERM TE KLIKKEN EN DAN IN HET GEOPENDE VENSTER, INDIEN HET WOORD ER STAAT, TE KLIKKEN OP "VERNIEUWEN"





Tijd geleden (Ma)
FanerozoïcumCenozoïcum0-0,0115
Weichselien0,0115-0,11
Eemien0,11-0,126
Saalien0,126-0,38
Holsteinien0,38-0,40
Elsterien0,40-0,42
Cromerien (super etage)0,42-0,85
Bavelien (super etage)0,85-1,07
Menapien (super etage)1,07-1,20
Waalien (super etage)1,20-1,45
Eburonien (super etage)1,45-1,80
Tiglien (super etage)1,80-2,40
Pretiglien (super etage)2,40-2,588
NeogeenPiacenzien2,588-3,60
Zanclien3,60-5,332
Messinien5,332-7,246
Tortonien7,246-11,608
Serravallien11,608-13,65
Langhien13,65-15,97
Burdigalien15,97-20,43
Aquitanien20,43-23,03
PaleogeenChattien23,03-28,4
Rupelien28,4-33,9
Priabonien33,9-37,2
Bartonien37,2-40,4
Lutetien40,4-48,6
Ypresien48,6-55,8
Thanetien55,8-58,7
Selandien58,7-61,7
Danien61,7-65,5
LaatMaastrichtien65,5-70,6
Campanien70,6-83,5
Santonien83,5-85,8
Coniacien85,8-89,3
Turonien89,3-93,5
Cenomanien93,5-99,6
VroegAlbien99,6-112,0
Aptien112,0-125,0
Barremien125,0-130,0
Hauterivien130,0-136,4
Valanginien136,4-140,2
Berriasien140,2-145,5
Laat (Malm)Tithonien145,5-150,8
Kimmeridgien150,8-155,0
Oxfordien155,0-161,2
Midden (Dogger)Callovien161,2-164,7
Bathonien164,7-167,7
Bajocien167,7-171,6
Aalenien171,6-175,6
Vroeg LiasToarcien175,6-183,0
Pliensbachien183,0-189,6
Sinemurien189,6-196,5
Hettangien196,5-199,6
LaatRhaetien199,6-203,6
Norien203,6-216,5
Carnien216,5-228,0
MiddenLadinien228,0-237,0
Anisien237,0-245,0
OnderOlenekien245,0-249,7
Indien249,7-251,0
LopingienChanghsingien251,0-253,8
Wuchiapingien253,8-260,4
GuadalupienCapitanien260,4-265,8
Wordien265,8-268,0
Roadien268,0-270,6
CisuralienKungurien270,6-275,6
Artinskien275,6-284,4
Sakmarien284,4-294,6
Asselien294,6-299,0
PennsylvanienGzhelien299–303,9
Kasimovien303,9–306,5
Moscovien306,5–311,7
Bashkirien311,7–318,1
MississippienSerpukhovien318,1–326,4
Viséen326,4–345,3
Tournaisien345,3–359,2
LaatFamennien359,2 - 374,5
Frasnien374,5-385,3
MiddenGivetien385,3-391,8
Eifelien (Couvinien)391,8-397,5
VroegEmsien397,5-407,0
Pragien (Siegenien)407,0-411,2
Lochkovien (Gedinien)411,2-416,0
Pridoli416,0-418,7
LudlowLudfordien418,7-421,3
Gorstien421,3-422,9
WenlockHomerien422,9-426,2
Sheinwoodien426,2-428,2
LlandoveryTelychien428,2-436,0
Aeronien436,0-439,0
Rhuddanien439,0-443,7
OrdoviciumLaatHirnantien443,7-445,8
Katien445,8-455,8
Sandbien455,8-460,9
MiddenDarriwilien460,9-468,1
Dapingien468,1-471,8
VroegFloien471,8-478,6
Tremadocien478,6-488,3
Furongien10e tijdsnede488,3-?
9e tijdsnede
Paibien ?-501,0
3e tijdvakGuzhangien501,0-?
Drumien
5e tijdsnede ?-513,0
2e tijdvak4e tijdsnede513,0-?
3e tijdsnede
Terreneuvien2e tijdsnede
Fortunien ?-542,0




EonEraPeriodeTijd geleden (Ma)
ProterozoïcumNeoproterozoïcumEdiacarium542 - ~630
Cryogenium~630 - 850
Tonium850 - 1000
MesoproterozoïcumStenium1000 - 1200
Ectasium1200 - 1400
Calymmium1400 - 1600
PaleoproterozoïcumStatherium1600 - 1800
Orosirium1800 - 2050
Rhyacium2050 - 2300
Siderium2300 - 2500
ArchaïcumNeoarchaïcum2500 - 2800
Mesoarchaïcum2800 - 3200
Paleoarchaïcum3200 - 3600
Eoarchaïcum3600 - 3800