AARDRIJKSKUNDIGE BEGRIPPEN DEEL 6
| AARDRIJKSKUNDIGE BEGRIPPEN DEEL 6 |
VERWERK EERST ONDERSTAANDE LEERSTOF. LOS DAN ONDERSTAANDE OEFENING OP IN VERBAND MET LANDSCHAPSELEMENTEN.
Een landschap is de zichtbare kenmerken van een stuk land, de landvormen en hoe ze integreren met natuurlijke of door de mens gemaakte kenmerken, vaak beschouwd in termen van hun esthetische aantrekkingskracht. Een landschap omvat de fysieke elementen van geofysisch gedefinieerde landvormen zoals (met ijs bedekte) bergen, heuvels, waterlichamen zoals rivieren, meren, vijvers en de zee, levende elementen van landbedekking inclusief inheemse vegetatie, menselijke elementen, waaronder verschillende vormen van landgebruik, gebouwen en constructies, en voorbijgaande elementen zoals verlichting en weersomstandigheden. Door zowel hun fysieke oorsprong als de culturele overlay van menselijke aanwezigheid te combineren, vaak gecreëerd in de loop van millennia, weerspiegelen landschappen een levende synthese van mensen en plaatsen die van vitaal belang zijn voor de lokale en nationale identiteit.
Het karakter van een landschap helpt bij het bepalen van het zelfbeeld van de mensen die het bewonen en een gevoel van plaats dat een regio onderscheidt van andere regio's. Het is het dynamische decor voor het leven van mensen. Het landschap kan zo gevarieerd zijn als landbouwgrond, een landschapspark of wildernis. De aarde heeft een enorm scala aan landschappen, waaronder de ijzige landschappen van poolgebieden, bergachtige landschappen, uitgestrekte dorre woestijnlandschappen, eilanden en kustlandschappen, beboste landschappen, waaronder vroegere boreale bossen en tropische regenwouden, en agrarische landschappen van gematigde en tropische streken. De activiteit van het wijzigen van de zichtbare kenmerken van een stuk land wordt landschapsarchitectuur genoemd.
Er zijn verschillende definities van wat een landschap is, afhankelijk van de context. In algemeen gebruik verwijst een landschap echter ofwel naar alle zichtbare kenmerken van een stuk land (meestal landelijk), vaak beschouwd in termen van esthetische aantrekkingskracht, of naar een picturale weergave van een plattelandsgebied, specifiek binnen het genre van landschapsschilderkunst. Wanneer mensen opzettelijk het esthetische uiterlijk van een stuk land verbeteren - door contouren en vegetatie te veranderen, enz. - wordt gezegd dat het is aangelegd, hoewel het resultaat volgens sommige definities geen landschap kan vormen.
Het woord landschap arriveerde in Engeland na de vijfde eeuw, na de komst van de Angelsaksen; deze termen verwezen naar een systeem van door mensen gemaakte ruimtes op het land. De term landschap ontstond rond het begin van de zestiende eeuw om een schilderij aan te duiden waarvan het primaire onderwerp natuurlijke landschappen was. Land (een woord van Germaanse oorsprong) kan worden opgevat in de betekenis van iets waartoe mensen behoren (zoals in Engeland het land van de Engelsen is). Het achtervoegsel -scapeis gelijk aan het meer gebruikelijke Engelse achtervoegsel -ship. De wortels van -ship zijn etymologisch verwant aan Oud-Engels sceppan of scyppan, wat vormgeven betekent. Het achtervoegsel -schaft is verwant aan het werkwoord schaffen, zodat -schip en vorm ook etymologisch met elkaar verbonden zijn. De moderne vorm van het woord, met zijn connotatie van landschap, verscheen aan het einde van de zestiende eeuw toen de term landschap werd geïntroduceerd door Nederlandse schilders die het gebruikten om te verwijzen naar schilderijen van natuurlijke of landelijke landschappen in het binnenland. Het woord landschap, voor het eerst opgetekend in 1598, is ontleend aan een Nederlandse schildersterm. De populaire opvatting van het landschap die in woordenboeken wordt weerspiegeld, geeft zowel een bijzondere als een algemene betekenis weer, waarbij het bijzondere verwijst naar een deel van het aardoppervlak en het algemene datgene is wat door een waarnemer kan worden gezien.
Er zijn verschillende woorden die vaak worden geassocieerd met het woord landschap:
- Landschap: de natuurlijke kenmerken van een landschap in termen van hun uiterlijk, in het bijzonder. wanneer pittoresk: een spectaculair uitzicht op het berglandschap.
- Omgeving: in verhalende (vooral fictieve) werken omvat het het historische moment in de tijd en de geografische locatie waarin een verhaal zich afspeelt, en helpt het om de belangrijkste achtergrond en sfeer voor een verhaal te creëren.
- Pittoresk: het woord betekent letterlijk "op de manier van een afbeelding; geschikt om in een afbeelding te worden gemaakt", en werd al in 1703 gebruikt (Oxford English Dictionary), en afgeleid van een Italiaanse term pittoresco, "op de manier van een schilder ".
- Een uitzicht: "Een zicht of uitzicht op een landschap of uitgestrekte scène; een gebied of gebied dat vanuit één punt door het oog wordt bedekt".
- Wildernis: een onontgonnen, onbewoond en onherbergzaam gebied.
- Stadsgezicht (ook wel stadsbeeld): het stedelijke equivalent van een landschap. In de beeldende kunst is een stadsgezicht (stedelijk landschap) een artistieke weergave, zoals een schilderij, tekening, prent of foto, van de fysieke aspecten van een stad of stedelijk gebied.
- Zeegezicht: Een foto, schilderij of ander kunstwerk waarop de zee is afgebeeld, met andere woorden een voorbeeld van maritieme kunst.
- Fysiek landschap
Geomorfologie: de fysieke evolutie van het landschap
Geomorfologie is de wetenschappelijke studie van de oorsprong en evolutie van topografische en bathymetrische kenmerken gecreëerd door fysische of chemische processen die op of nabij het aardoppervlak werken. Geomorfologen proberen te begrijpen waarom landschappen eruitzien zoals ze eruitzien, de geschiedenis en dynamiek van landvormen te begrijpen en veranderingen te voorspellen door een combinatie van veldwaarnemingen, fysieke experimenten en numerieke modellering. Geomorfologie wordt beoefend binnen fysische geografie, geologie, geodesie, archeologie en geotechnische engineering. Deze brede interessebasis draagt bij aan vele onderzoeksstijlen en interesses binnen het vakgebied.
Het oppervlak van de aarde wordt gewijzigd door een combinatie van oppervlakteprocessen die landschappen vormen, en geologische processen die tektonische opheffing en bodemdaling veroorzaken en de kustgeografie vormgeven. Oppervlakteprocessen omvatten de werking van water, wind, ijs, vuur en levende wezens op het aardoppervlak, samen met chemische reacties die bodems vormen en materiaaleigenschappen veranderen, de stabiliteit en snelheid van verandering van topografie onder de zwaartekracht, en andere factoren, zoals (in het zeer recente verleden) menselijke verandering van het landschap. Veel van deze factoren worden sterk beïnvloed door het klimaat. Geologische processen omvatten de opheffing van bergketens, de groei van vulkanen, isostatische veranderingen in de hoogte van het landoppervlak (soms als reactie op oppervlakteprocessen) en de vorming van diepe sedimentaire bekkens waar het aardoppervlak daalt en wordt gevuld met materiaal dat is geërodeerd uit andere delen van het landschap. Het aardoppervlak en zijn topografie zijn daarom een kruising van klimatologische, hydrologische en biologische actie met geologische processen.
Korte lijst met verschillende soorten landschap
Woestijn, Vlakte, Taiga, Toendra, Wetland, Berg, Bergketen, Klif, Kust, Gletsjer, Poolgebieden van de Aarde, Regenwoud, Jungle, Steppe.
Zie ook video. Klik hier.
ZIE OOK. Lijst van landschapselementen Klik hier.
Het karakter van een landschap helpt bij het bepalen van het zelfbeeld van de mensen die het bewonen en een gevoel van plaats dat een regio onderscheidt van andere regio's. Het is het dynamische decor voor het leven van mensen. Het landschap kan zo gevarieerd zijn als landbouwgrond, een landschapspark of wildernis. De aarde heeft een enorm scala aan landschappen, waaronder de ijzige landschappen van poolgebieden, bergachtige landschappen, uitgestrekte dorre woestijnlandschappen, eilanden en kustlandschappen, beboste landschappen, waaronder vroegere boreale bossen en tropische regenwouden, en agrarische landschappen van gematigde en tropische streken. De activiteit van het wijzigen van de zichtbare kenmerken van een stuk land wordt landschapsarchitectuur genoemd.
Er zijn verschillende definities van wat een landschap is, afhankelijk van de context. In algemeen gebruik verwijst een landschap echter ofwel naar alle zichtbare kenmerken van een stuk land (meestal landelijk), vaak beschouwd in termen van esthetische aantrekkingskracht, of naar een picturale weergave van een plattelandsgebied, specifiek binnen het genre van landschapsschilderkunst. Wanneer mensen opzettelijk het esthetische uiterlijk van een stuk land verbeteren - door contouren en vegetatie te veranderen, enz. - wordt gezegd dat het is aangelegd, hoewel het resultaat volgens sommige definities geen landschap kan vormen.
Het woord landschap arriveerde in Engeland na de vijfde eeuw, na de komst van de Angelsaksen; deze termen verwezen naar een systeem van door mensen gemaakte ruimtes op het land. De term landschap ontstond rond het begin van de zestiende eeuw om een schilderij aan te duiden waarvan het primaire onderwerp natuurlijke landschappen was. Land (een woord van Germaanse oorsprong) kan worden opgevat in de betekenis van iets waartoe mensen behoren (zoals in Engeland het land van de Engelsen is). Het achtervoegsel -scapeis gelijk aan het meer gebruikelijke Engelse achtervoegsel -ship. De wortels van -ship zijn etymologisch verwant aan Oud-Engels sceppan of scyppan, wat vormgeven betekent. Het achtervoegsel -schaft is verwant aan het werkwoord schaffen, zodat -schip en vorm ook etymologisch met elkaar verbonden zijn. De moderne vorm van het woord, met zijn connotatie van landschap, verscheen aan het einde van de zestiende eeuw toen de term landschap werd geïntroduceerd door Nederlandse schilders die het gebruikten om te verwijzen naar schilderijen van natuurlijke of landelijke landschappen in het binnenland. Het woord landschap, voor het eerst opgetekend in 1598, is ontleend aan een Nederlandse schildersterm. De populaire opvatting van het landschap die in woordenboeken wordt weerspiegeld, geeft zowel een bijzondere als een algemene betekenis weer, waarbij het bijzondere verwijst naar een deel van het aardoppervlak en het algemene datgene is wat door een waarnemer kan worden gezien.
Er zijn verschillende woorden die vaak worden geassocieerd met het woord landschap:
- Landschap: de natuurlijke kenmerken van een landschap in termen van hun uiterlijk, in het bijzonder. wanneer pittoresk: een spectaculair uitzicht op het berglandschap.
- Omgeving: in verhalende (vooral fictieve) werken omvat het het historische moment in de tijd en de geografische locatie waarin een verhaal zich afspeelt, en helpt het om de belangrijkste achtergrond en sfeer voor een verhaal te creëren.
- Pittoresk: het woord betekent letterlijk "op de manier van een afbeelding; geschikt om in een afbeelding te worden gemaakt", en werd al in 1703 gebruikt (Oxford English Dictionary), en afgeleid van een Italiaanse term pittoresco, "op de manier van een schilder ".
- Een uitzicht: "Een zicht of uitzicht op een landschap of uitgestrekte scène; een gebied of gebied dat vanuit één punt door het oog wordt bedekt".
- Wildernis: een onontgonnen, onbewoond en onherbergzaam gebied.
- Stadsgezicht (ook wel stadsbeeld): het stedelijke equivalent van een landschap. In de beeldende kunst is een stadsgezicht (stedelijk landschap) een artistieke weergave, zoals een schilderij, tekening, prent of foto, van de fysieke aspecten van een stad of stedelijk gebied.
- Zeegezicht: Een foto, schilderij of ander kunstwerk waarop de zee is afgebeeld, met andere woorden een voorbeeld van maritieme kunst.
- Fysiek landschap
Geomorfologie: de fysieke evolutie van het landschap
Geomorfologie is de wetenschappelijke studie van de oorsprong en evolutie van topografische en bathymetrische kenmerken gecreëerd door fysische of chemische processen die op of nabij het aardoppervlak werken. Geomorfologen proberen te begrijpen waarom landschappen eruitzien zoals ze eruitzien, de geschiedenis en dynamiek van landvormen te begrijpen en veranderingen te voorspellen door een combinatie van veldwaarnemingen, fysieke experimenten en numerieke modellering. Geomorfologie wordt beoefend binnen fysische geografie, geologie, geodesie, archeologie en geotechnische engineering. Deze brede interessebasis draagt bij aan vele onderzoeksstijlen en interesses binnen het vakgebied.
Het oppervlak van de aarde wordt gewijzigd door een combinatie van oppervlakteprocessen die landschappen vormen, en geologische processen die tektonische opheffing en bodemdaling veroorzaken en de kustgeografie vormgeven. Oppervlakteprocessen omvatten de werking van water, wind, ijs, vuur en levende wezens op het aardoppervlak, samen met chemische reacties die bodems vormen en materiaaleigenschappen veranderen, de stabiliteit en snelheid van verandering van topografie onder de zwaartekracht, en andere factoren, zoals (in het zeer recente verleden) menselijke verandering van het landschap. Veel van deze factoren worden sterk beïnvloed door het klimaat. Geologische processen omvatten de opheffing van bergketens, de groei van vulkanen, isostatische veranderingen in de hoogte van het landoppervlak (soms als reactie op oppervlakteprocessen) en de vorming van diepe sedimentaire bekkens waar het aardoppervlak daalt en wordt gevuld met materiaal dat is geërodeerd uit andere delen van het landschap. Het aardoppervlak en zijn topografie zijn daarom een kruising van klimatologische, hydrologische en biologische actie met geologische processen.
Korte lijst met verschillende soorten landschap
Woestijn, Vlakte, Taiga, Toendra, Wetland, Berg, Bergketen, Klif, Kust, Gletsjer, Poolgebieden van de Aarde, Regenwoud, Jungle, Steppe.
Zie ook video. Klik hier.
Een landvorm die bestaat uit een beperkt gebied 
Een voor bewoning geschikte hoogte in een verder laaggelegen gebied.
Een kunstmatige heuvel waarop een galg is geplaatst.
Een ter bewoning aangelegde verhoging in het landschap.
Een 
Een kleine, relatief zwakke wervelwind die op warme dagen kan ontstaan door
Een vaak trechtervormige slurf onderaan een wolk, veroorzaakt door 
Het fenomeen waarbij de lucht in of bij een brand een verticale vorticiteit krijgt 
Doet zich voor wanneer een zwakke wervelwind boven water (of soms ook drasland) 
Onderkoelde regen, die bij aanraking van een voorwerp of oppervlakte, in ijs overgaat.
Een gebied waar relatief zeer weinig 
In de geografie een aanmerkelijke verticale, of bijna verticale, rotsverheffing.